— İnsan odaklılık şirketin ekonomik göstergelerine nasıl etki ediyor?
— İnsan odaklı politikalar herkes için faydalıdır. Bu yaklaşımın hem çalışanlar hem de işverenler için yararlı olduğu açıktır. Çalışanların gelişimine yapılan yatırımlar ile çalışan sadakati arasındaki korelasyon katsayısı %43'tür. Bir çalışan, kendini şirketin bir ortağı olarak hissettiğinde, şirket değerlerini benimsediğinde ve potansiyelini gerçekleştirme fırsatına sahip olduğunda daha etkili çalışır. Eğitim ortamı gelişmiş şirketlerde verimlilik %30 daha yüksektir. Şirketlerin maddi olmayan motivasyon programlarına yaptığı yatırımlar, kârlılığı üç katına çıkarır.
— Bugün nükleer sektörde kadın temsiliyeti ne durumda? Şirket, kadınların liderlik potansiyelini geliştirmek için ne tür çalışmalar yapıyor?
— Bugün Rusya'daki nükleer sektör çalışanlarının üçte biri kadınlardan oluşuyor. Bu oran dünya ortalamasından %10 daha yüksek.
"Rosatom", nükleer sektöre kadınları çekme, destekleme ve potansiyellerini ortaya çıkarma konusunda sistemli ve kapsamlı çalışmalar yürütüyor.
"Kadınlar Nükleer Sektörde" topluluğu, 3.000'den fazla kadın uzmanı, aralarında "Rosatom"un bulunduğu bölgelerden kadınları da içerecek şekilde kapsıyor. Topluluğun coğrafyası, 37 Rusya bölgesini ve 19 ülkeyi kapsıyor, böylece deneyim paylaşımı için fırsatlar sunuyor. "Kadınlar Nükleer Sektörde" topluluğu şimdiye kadar 140 projeyi hayata geçirdi ve ana görevlerinden biri meslek yönlendirmesidir. Topluluk üyeleri, teknik üniversitelerin kadın öğrencileri için mentorluk oturumları düzenliyor, ayrıca "Rosatom" okulları ve STEM disiplinleriyle ilgili derinlemesine bilgi veren atom sınıflarındaki öğrencilere yönelik olarak da çalışmalar yapıyor.
Ayrıca, şirket çalışanları için "Görünmez Güç" adında özel bir kadın liderlik programı bulunmaktadır. Bu program, şirket çalışanlarının kendilerini daha iyi anlamalarına, yöneticilik becerilerini geliştirmelerine ve kişisel ile profesyonel yaşam arasında denge kurmalarına olanak tanır. 2023 yılında programa 1.500'den fazla kadın katıldı.
Bunun yanı sıra, şirket çalışanlarına genişletilmiş sağlık hizmetleri ve çalışma saatleri içinde sağlık taraması geçirme imkânı, çocuklu kadınlar için esnek ve kişiye özel çalışma saatleri, çocuk doğumu ile ilgili maddi destek ve çocukların dinlenme ve eğlence organizasyonları sunulmaktadır.
— Şirketlerde cinsiyet eşitliğini desteklemenin önemi nedir?
— Cinsiyet eşitliği, dünyanın ve her büyük şirketin sürdürülebilir gelişiminin teminatıdır. İşgücü piyasasındaki durum bunu gerektir. Bugün dünyada kadınların ekonomik potansiyelinin tam olarak kullanılmaması büyük bir kayıptır. Rosatom, cinsiyet eşitliğini destekleyerek, kadınların ve erkeklerin iş yerinde eşit fırsatlar elde etmelerini sağlayarak, toplumun her kesiminin kapsanmasını amaçlamaktadır. Bu, şirketin genel verimliliğini ve yenilikçiliğini artırır.
Her çalışanın, cinsiyetinden bağımsız olarak, yeteneklerini ve potansiyelini tam anlamıyla ortaya koyması gerektiğine inanıyoruz. Bu yaklaşım, toplumun tüm kesimlerini daha iyi bir geleceğe taşımada kritik bir rol oynar. Cinsiyet eşitliği sadece ahlaki bir zorunluluk değil, aynı zamanda ekonomik bir zorunluluktur.
— Hangi uluslararası eğitim projelerini yürütüyorsunuz, nükleer teknoloji alanında uzmanlar yetiştirmek amacıyla?
— Gerçekten de sadece teknolojiyi değil, aynı zamanda eğitimi de ihraç ediyoruz. "Rosatom" hem Rus hem de yabancı uzmanları dost ülkelerdeki nükleer enerji projelerini gerçekleştirmek üzere kapsamlı bir şekilde eğitiyor.
İlk olarak, eğitim nükleer santrallerin (NPP) tüm yaşam döngüsü için yürütülüyor— inşaatından devreden çıkarılmasına kadar. Bu, yabancı pazarlarda bize rekabet avantajı sağlıyor. Bugüne kadar, yurtdışı projelerimiz için "Rosatom" Teknik Akademisi'nde 4 binden fazla kişi eğitim gördü ve eğitim almaya devam ediyor. Ayrıca, IATE NIYAU MEPhI'de 1,3 binden fazla kişi eğitim gördü. Ayrıca, özelliklerini dikkate alarak partner ülkelerde uyguladığımız bir sosyal standartımız var. Bu sadece eğitim değil, kültür, spor, boş zaman gibi yönleri de içeriyor.
Bangladeş'teki "Ruppur" NPP'nin inşası sırasında, bir köyün ve boş bir alanın yerine gerçek bir metropol ortaya çıktı. Çoğunlukla yabancı uzmanların yanı sıra Bangladeş Atom Enerjisi Komisyonu uzmanlarının yaşadığı 19 çok katlı binadan oluşan bir konut kompleksi inşa edildi. Bölgede yeni okullar ve alışveriş merkezleri açıldı, çalışanlar Rusça öğreniyor ve tabelalar giderek daha fazla hem İngilizce hem de Rusça yazılıyor. Böylece, Ruppur içinde Bangladeş'te bir Rus parçası haline geldi.
Bir başka örnek, Türkiye'deki "Akkuyu" NPP sitesi. Bu, bölgenin en büyük işvereni. İstatistiklere göre, inşaat alanındaki her iş yeri diğer sektörlerde—sanayi, tarım, hizmet sektörü, eğitim, sağlık—on iş yeri yaratıyor. Ve Mersin ilinde "Akkuyu" NPP projesi sayesinde uzun vadeli binlerce ek iş yaratılacak, bölgenin altyapısı, ticareti ve otelcilik işi, bilimsel faaliyetler, tıp, makineleri, tarım gelişecek.
Şu anda Silifke şehrinde Puşkin Uluslararası Okulu faaliyet gösteriyor. "Akkuyu" NPP inşaat alanında gerçek bir konut inşaatı patlaması yaşanıyor, yeni oteller, spor tesisleri inşa ediliyor. Yakın yıllarda, "Akkuyu" NPP işletme personeli için 6 binden fazla kişiye ev sahipliği yapacak, 700 bin metrekarelik bir alanda bir konut kasabası inşa edilmesi planlanıyor. Kasabanın alanında çocuk yuvaları, spor alanları, okullar ve dinlenme alanı dahil olmak üzere gerekli tüm sosyal altyapının yaratılması öngörülüyor. Bu konut kasabası, birçok yönden Rus NPP uydu şehirlerine benzer olacak, bunların çoğu bölgelerdeki şehir ortamı kalitesi açısından lider olarak kabul edilir.
Yani, ortaklarımıza sadece yüksek teknolojiyi ve hatta sadece eğitimi değil, aynı zamanda yeni bir yaşam kalitesi de ihraç ediyoruz.
NPP uzun vadeli bir projedir ve birçok on yıla yayılmıştır. "Akkuyu Nükleer" şirketi, "Akkuyu" NPP projesini yürüten şirket, çocukların gelişimi için çok şey yapıyor: mesleki yönlendirme etkinlikleri, geziler, yarışmalar, açık dersler ve daha fazlasını düzenliyor. Gelecek nesiller için nükleer enerjinin gelişimi ve popülaritesi, bölgedeki çocukların kapsamlı eğitiminin en önemli görevlerinden biridir.
İkincisi, yabancı öğrencileri Rus üniversitelerinde nükleer ve ilgili alanlarda eğitiyoruz. Bu, partner ülkelerin kendi ulusal nükleer eğitim sistemlerini oluşturmalarına yardımcı olur, bu ülkelerin nükleer sektörde sürdürülebilir gelişimini sağlar ve başarılı ortaklığımızın bir garantisi olur. Bugün, "Rosatom"un ana üniversitelerinde - partnerlerde 65 ülkeden yaklaşık 2 bin kişi eğitim görüyor.
Üçüncüsü, yurtdışında Rus üniversitelerinin şubelerini açıyoruz. Temmuz 2023'te Taşkent şubesindeki NIYAU MEPhI'dan 62 öğrencinin ilk mezuniyeti gerçekleşti. Ve Eylül 2022'de Kazakistan'da, nükleer enerji ve IT alanlarında uzmanlar yetiştirmek üzere MEPhI'nin bir şubesi açıldı. Yurtdışı şubelerdeki öğretim kalitesi ve öğrencilere yönelik beklentiler, Moskova'daki ana kampüsle aynı yüksek standartlardadır.
Son olarak, tüm dünyadan gençleri ve uzmanları bir araya getiren kendi özel eğitim ve kadro hazırlık merkezlerimizi kuruyoruz. Bunlardan biri, "Obninsk Tekh" projesi kapsamında Obninsk'te oluşturuluyor. Bu, en modern eğitim teknolojilerinin merkezi, büyük bir bilim merkezi, yüksek teknolojili şirketlerin ihracata yönelik ürünlerinin sergilendiği bir yer ve nükleer gündemle ilgili etkinliklerin düzenlendiği global bir platform olacak. Merkez, partner ülkelerimiz için uzmanlar yetiştirecek ve enerji geçiş koşullarında kadro hazırlama konusunda yardımcı olacak.
Nükleer eğitim ihracatını artırma konusunda ciddi planlarımız var. 2030 yılına kadar "Rosatom", nükleer ve ilgili alanlardaki küresel eğitim pazarının en az %20'sini kaplamayı planlıyor. Ama kapsamlı ve sistemli bir yaklaşım sayesinde bu hedefin kesinlikle başarılacağına inanıyorum.
